Sunday, 11 October 2015

PANG-URI




Pang-uri – ay ang mga salitang naglalarawan o nagbibigay turing sa 

                  pangngalan o panghalip.

¨ Pang-uring palarawan

Kayarian ng pang-uri

1.      Payak – binubuo ng salitang ugat lamang.
Ha. Bilog , pula
2.      Maylapi – binubuo ng salitang-ugat na may panlapi.
§         Mga panlaping mapanuring na madalas na ginagamit:
/Ka-/ ay nagpapahiwatig ng katangian ng relasyon o pag-uugnayan ng higit sa
        isang taong binabanggit sa pangungusap.
          Hal. Kalahi,  kasundo
          /kay-/ ay nagpapakita ng katangian ng isang bagay na 
                        inilalarawan.
                                Hal. Kayganda,   Kaysaya
          /ma-/ nagpapakita ng katangian ng pangngalan o
                       panghalip
                            Hal. Matalino,     Mahusay
          /maka-/ nagpapakilala ng pagkikiayon o pakikisama.
              Gumagamit ng gitling kapag ito ay
ikinakabit sa pangngalang pantangi.

Hal. Makabayan,  Maka-Diyos

/Mala-/ nagbibigay ito ng kahulugang kaanyo o kahawig ng anumang katangiang isinasaad
ng salitang-ugat.
Hal. Malarosas,   malaprinsesa
3.      Inuulit – binubuo ng salitang inuulit.
  1. Ganap – buong salita ang inuulit

Hal. Sira-sira

  1. Di-ganap – bahagi lamang ng salita ang inuulit
Hal. Matatamis
4. Tambalan – binubuo ng dalawang salitang-ugat na inuulit
          - Karaniwang kahulugan
                   Hal. Balikbayan
          - Matalinhagang kahulugan
                   Hal. Bukas-palad

Kaantasan ng Pang-Uri
  1. lantay – karaniwang anyo ng pang-uri.
              ha. mayaman, pang-araro, palabiro, atb.
  1. Katamtaman – naipapakita ito sa paggamit ng mga salitang medyo, nang, bahagya, nang kaunti, atb., o sa pag-uulit ng salitang –ugat o dalawang unang pantig nito.
              hal. Medyo hilaw, mapurol nang kaunti, masarap-
                      sarap
  1. Pinakamasidhi – Ito ay naipapakita sa pamamagitan ng
      1). pag-uulit ng salita (hal. mataas na mataas)
      2). paggamit ng mga panlaping napaka-, nag-…-an, 
              pagka- at kay-. (hal. napakalamig)
       3). sa pamamagitan ng salitang (hal. Masyadong
              nasalanta ng bagyo…)

No comments:

Post a Comment